چه کسانی کبد چرب می گیرند؟ علائم کبد چرب در زنان و مردان

علائم کبد چرب در زنان و مردان و کودکان

شاید باور نکنید اما کبد چرب در جامعه اپیدمی شده است و تقریبا در هر خانواده حداقل یک نفر به کبد چرب مبتلا است ولی نمی دانند. ابتلا به کبد چرب سن خاصی هم ندارد،  این بیماری مخصوص پیر زنها و پیر مردها نیست، حتی کودکان هم ممکن است کبدشان چرب باشد. کبد چرب حتی می‌تواند کشنده باشد! در مورد علائم کبد چرب در زنان و مردان و کودکان می توان به عناوین زیر اشاره کرد:

• زرد بودن سفیدی اسکلروز چشم
• کک‌ و مک و لک صورت
• ترش کردن و ریفلاکس گوارشی
• طعم دهان تلخ و بدمزه صبحگاهی
• جوش صورت و پشت کمر و روی بازوها
• عصبانیت و پرخاشگری، زود از کوره دررفتن
• درد مچ پاها و پیچ‌خوردگی های مکرر مچ پاها
• ریزش موی شدید
• احساس مورچه‌روی و گِزگِز در نواحی مختلف بدن
• خونریزی های شدید عادت ماهیانه در زنان
• حالت چسبندگی داشتن مدفوع به کاسه توالت (که نیاز به شست‌وشوی مدفوع با فشارزیاد آب باشد)
• پرش پلک راست در اکثر مواقع
• زرد شدن پیراهن در ناحیه زیر بغل و بدبو بودن عرق
• احساس سوزن‌سوزن شدن انتهای دست و پاها
• درد در سمت راست حفره شکمی که به‌سمت بین دو کتف انتشار داشته باشد!
• احساس درد در ناحیه شکم
• کاهش اشتها و وزن
• ضعف و خستگی شدید
• حالت تهوع
• تغییر کردن رنگ ادرار به تیره
• کمرنگ شدن مدفوع
• تورم در پاها
• بزرگ شدن سینه در مردان
• سرگیجه
•  پوست پس از ضربه زدن با تاخیر بالا بیاید
• ریزش منطقه ای موهای زائد بدن
• قرمزی شدید کف دست
• ایجاد آکنه در صورت و بدن
• خشک شدن چشم (خانم ها)
• کم خونی و سندم پیش قاعدگی شدید خانم ها

اگر این علائم را مشاهده کردید حتما برای درمان کبد چرب خود اقدام کنید.

کبد چه وظایفی دارد؟

کبد به عنوان دومین عضو بزرگ بدن، یکی از مهمترین و کارآمدترین ارگان ها است که وظایف زیر را بر عهده دارد:

• تولید عواملی که باعث مقاومت بدن در برابر عفونت ها می شوند.
• جذب و پردازش مواد مغذی از غذاها و نوشیدنی های مختلف
• تبدیل مواد مغذی به انرژی مورد نیاز بدن
• پاکسازی خون و فیلتر کردن مواد زائدی مثل توکسین ها و باکتری ها از آن.
• تولید فاکتورهایی برای لخته کردن خون و بهبود سریع تر زخم ها
• ذخیره سازی آهن
• تولید پروتئین مورد نیاز بدن

عوارض کبد چرب

زخم (سیروز کبدی)، التهاب کبد، سرطان کبد یا نارسایی کبد از خطرناک ترین عوارض کبد چرب هستند. بیماری کبد چرب یا استئاتوز کبدی در اثر جمع شدن چربی زیاد در کبد بروز می کند. وجود مقدار کمی چربی در کبد مسئله ای عادی است و جای نگرانی ندارد. اما جمع شدن مقدار زیادی چربی در این عضو، می تواند سلامت فرد را به خطر انداخته و باعث بروز عوارض کبد چرب شود.

عوارض کبد چرب در آقایان و خانم ها

اولین مراحل بیماری کبد چرب در خانم ها و آقایان با علائم خاصی همراه نیست. با این حال پیشرفت بیماری می تواند عوارض جدی مثل سیروز کبدی در پی داشته باشد. از دیگر عوارض کبد چرب در زنان می توان به دیابت، فشار خون و مشکلات و بیماری های کلیوی اشاره کرد. همچنین خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی در کلیه افراد مبتلا به دیابت که دچار کبد چرب می شوند وجود دارد.

اگر مقدار زیادی چربی در کبد انباشته شود، می تواند کبد را ملتهب کند. عوارض التهاب کبد (استئوهپاتیت) در مردان شامل ایجاد بافت اسکار و جایگزینی آن با بافت طبیعی کبد می باشد. اگر به موقع برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و درمان آن اقدام نشود، عملکرد و بازدهی کبد دچار اختلال شده و عوارض شدیدی را ایجاد می کند. هرچند احتمال بروز عوارض کبد چرب در مردان و زنان وجود دارد، اما این عوارض در آقایان بیشتر اتفاق می افتد. دلیل این مسئله را می توان مصرف بیشتر الکل و سیگار در آقایان دانست.

عوارض کبد چرب برای مو

پروتئین هایی که در کبد ساخته می شوند، در رشد و حفظ سلامت بافت های مختلف بدن به خصوص مو تاثیر بسزایی دارند. همانطور که می دانید بافت مو از پروتئین بوده و عملکرد کبد در سلامت فولیکول ها و حفظ ضخامت موها تاثیرگذار است. از دیگر وظایف مهم کبد، می توان به ذخیره سازی و رها کردن آهن برای ساخت سلول های قرمز و هموگلوبین اشاره کرد. به همین دلیل در صورت بروز هرگونه اختلال در عملکرد کبد، سطح اکسیژن خود کاهش پیدا کرده و اکسیژن کافی به فولیکول های مو نمی رسد. این مسئله در نهایت به نازک شدن تدریجی و ریزش موها منجر می شود.

عوارض کبد چرب روی پوست

ابتلا به بیماری های شدید پوستی و فیبروز شدید کبدی، از رایج ترین عوارض کبد چرب به شمار می روند. هپاتیت و سیروز کبدی از دیگر عوارض کبد چرب هستند که تاثیرات منفی زیادی روی پوست باقی می گذارند. البته بیماری کبد چرب همواره با علائم و نشانه های پوستی خود را نشان نمی دهد. با این حال موارد زیر از رایج ترین عوارض کبد چرب روی پوست هستند:

• زرد شدن رنگ پوست و چشم ها
• تورم پوست و احساس دردهای شدید در ناحیه شکم
• تورم مچ پا
• خارش شدید پوست
• تیرگی نواحی خصوصی بدن
• ایجاد کبودی های شدید و بی دلیل در پوست

البته خارش شدید پوست در بیماری کبد چرب الکلی و غیرالکلی بسیار کم دیده می شود. این علامت در بیماری های کبدی دیگری مثل سیروز صفراوی اولیه (PBC)، کلستاز کبدی داخل رحمی و کولانژیت اسکلروزه اولیه (PSC) وجود دارد.

زمانی که کبد نتواند به خوبی مواد شیمیایی را تجزیه کند، رنگ پوست زرد می شود. کبد در واقع برای تجزیه کردن یک ماده شیمیایی با نام بیلی روبین، اقدام به ترشح یک سری آنزیم ها می کند. عدم تجزیه درست این ماده و در نتیجه قرار گرفتن مقدار زیادی از آن در خون، می تواند باعث زرد شدن رنگ پوست شود. از دیگر دلایل زرد شدن رنگ پوست، می توان به عفونت کبدی، سیروز و آلودگی به ویروس هپاتیت C اشاره کرد.

عوارض حاد و خطرناک کبد چرب

• سیروز کبدی: سیروز کبدی از خطرناک ترین مراحل بیماری کبد چرب است. طی این مرحله بافت زخم و عفونت جایگزین بافت سالم شده و عملکرد این ارگان را دچار اختلالاتی مثل نارسایی کبد می کند.
• سرطان کبد: سرطان کبد از دیگر عوارض کبد چرب است که بسیار شایع بوده و در صورت درمان نشدن این بیماری اتفاق می افتد. در این حالت کبد به جای پاکسازی خون، سم تولید می کند.
• هپاتیت الکلی: هپاتیت الکلی به عنوان یکی دیگر از عوارض کبد چرب، نارسایی کبد را به وجود می آورد. این بیماری تولید سم در کبد و آسیب رساندن به سلول های خونی را به همراه خواهد داشت. همچنین هپاتیت الکلی باعث می شود کبد قدرت تجزیه و سم زدایی خود را از دست داده و ملتهب شود.

عوامل ابتلا به بیماری کبد چرب

با اینکه دلیل قطعی ابتلا به بیماری کبد چرب همچنان ناشناخته است، می توان گفت ژنتیک در بروز آن تاثیر زیادی دارد. مطالعات نشان می دهد وجود برخی ژن های خاص در فرد، می تواند احتمال ابتلای او به بیماری کبد چرب را تا 27 درصد بالا ببرد. به گفته کارشناسان اگر سطح تری گلیسیرید خون فرد بیشتر از 150 الی 199 میلی گرم در دسی لیتر باشد، در واقع سطح تری گلیسیرید بالاست. از مهمترین و رایج ترین عوامل ابتلا به بیماری کبد چرب، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اضافه وزن و چاقی (به ویژه در ناحیه شکم)
• بالا بودن فشار خون
• دیابت نوع 2
• مقاومت به انسولین
• آپنه خواب
• سابقه بیماری های کبدی در خانواده
• ابتلا به سندروم های متابولیک
• یائسگی
• کم کاری غده هیپوفیز
• بالا بودن سطح تری گلیسیرید و کلسترول در خون
• کم کار بودن تیروئید

کاهش وزن سریع، عفونت هپاتیت C و مصرف داروهایی مانند گلوکوکورتیکوئیدها یا دیلتیازم، از دیگر عوامل ابتلا به بیماری کبد چرب هستند که شیوع کمتری دارند.

دلیل عمده ابتلا به بیماری کبد چرب الکلی، مصرف مشروبات الکلی است. پس از مصرف الکل، کبد اقدام به تجزیه و خارج کردن آن از بدن می کند. در طی فرایند تجزیه، سموم مضری توسط الکل آزاد می شود که باعث التهاب کبد شده و آسیب های جدی به سلول های این ارگان می زند.

درجه بندی بیماری کبد چرب

بیماری کبد چرب در اغلب موارد باعث بروز مشکل جدی نشده و عملکرد کبد را مختل نمی کند. با این حال کبد چرب در 7 الی 30 درصد افراد مبتلا به این بیماری، به مرور وخیم تر شده و در سه مرحله پیش می رود. متخصصان بیماری کبد چرب را با در نظر گرفتن تفاوت های قابل رویت در بافت کبد، در دسته بندی های زیر قرار می دهند:

• کبد چرب گرید 1 (استئاتوهپاتیت): گرید 1 مربوط به زمانی است که چربی اضافی در خارج از بافت کبد جمع شده و بیماری در مراحل اولیه خود قرار دارد. کبد در این مرحله دچار التهاب، تورم و آسیب شده است. بیماری در این مرحله علائم خاصی نداشته و صرفا از طریق آزمایش های تخصصی (AST یا SGOT) و (ALT یا SGPT) (آزمایش بررسی آنزیم های آسپارتات آمینوترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز) قابل تشخیص خواهد بود. در این مرحله که به گفته پزشکان بیماری خاموش نام دارد، هنوز اختلالی در عملکرد کبد ایجاد نشده است. از آنجا که بیماری کبد چرب گرید 1 باعث بزرگ شدن کبد می شود، بیمار معمولا دردهای شدیدی را در ناحیه بالا و سمت راست شکم خود احساس خواهد کرد. از دیگر علائم شایع کبد چرب می توان به استفراغ، احساس خستگی یا بیماری، کاهش اشتها و کاهش وزن اشاره کرد.
• کبد چرب گرید 2 (فیبروز): در این مرحله بخش هایی از کبد دچار آسیب شده است. کبد چرب گرید 2 در صورت درمان نشدن به موقع، می تواند مشکلات جدی از جمله بیماری های کلیوی یا افزایش فشار خون را به همراه داشته باشد. مهمترین علائم و عوارض کبد چرب گرید 2 شامل احساس خستگی شدید، تورم شکمی (آسیت)، احساس درد یا ناراحتی در قسمت راست و بالای شکم، بزرگ شدن طحال، زرد شدن رنگ چشم و پوست (یرقان)، قرمزی کف دست ها و تورم رگ های خونی زیر سطح پوست می باشد.
• کبد چرب گرید 3 (سیروز کبدی): جایگزین شدن بافت اسکار با بافت سالم و کاهش عملکرد کبد در این مرحله اتفاق می افتد. این مرحله در صورت پیشرفت، می تواند عملکرد کبد را به کلی مختل کرده و باعث بروز عوارضی مثل سرطان یا نارسایی کبدی شود.