غده تیروئید یکی از مهم‌ترین غدد درون‌ریز بدن است که وظیفه تنظیم متابولیسم و تولید هورمون‌های ضروری را بر عهده دارد. در این مقاله به بررسی عملکرد تیروئید، تأثیر فاکتورهای مختلف بر آن، بیماری‌های مرتبط و روش‌های درمانی خواهیم پرداخت.
عملکرد غده تیروئید در بدن
غده تیروئید مانند یک تنظیم‌کننده متابولیک عمل کرده و نقش کلیدی در حفظ تعادل بدن ایفا می‌کند. این غده در تولید و تنظیم هورمون‌های تیروکسین (T4) و تری‌یدوتیرونین (T3) نقش دارد که به‌طور مستقیم بر سوخت‌وساز بدن تأثیر می‌گذارند.
هضم اربعه در طب سنتی و ارتباط آن با تیروئید
در طب سنتی، فرآیندهای گوارشی به چهار مرحله اصلی تقسیم می‌شوند:
- هضم معدی (دهان، معده، روده و طحال)
- هضم کبدی
- هضم خونی (قلب و عروق)
- هضم سلولی (اندامی)
ماحصل این هضم‌ها، اخلاط اربعه (صفرا، سودا، بلغم و دم) است که تیروئید، به‌ویژه بر تنظیم سودا و بلغم نظارت دارد.
عوامل مؤثر بر عملکرد تیروئید
سه فاکتور اصلی در عملکرد این غده تأثیر دارند:
- ریح (باد)
- صفرا
- سودا
بلغم نیز تأثیرگذار است اما از درجه اهمیت کمتری برخوردار است.
تأثیر ریح بر عملکرد تیروئید
ریح یا “باد” به ماده‌ای گازی‌شکل در بدن اطلاق می‌شود که در تنظیم فشار خون، حرکات دودی شکل روده و دفع مدفوع نقش دارد.
انواع ریح در بدن:
- ریح فیزیولوژیک (سالم): وظایف آن شامل تنظیم عملکرد قلب، تأمین انرژی و تقویت سیستم ایمنی است.
- ریح آسیب‌زا: این نوع ریح می‌تواند منجر به اختلالات متابولیکی و بیماری‌های مرتبط با تیروئید شود.
بیماری‌های تیروئید: پرکاری و کم‌کاری
پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید معمولاً ناشی از افزایش سودا در بدن است و با علائم زیر همراه است:
- کاهش وزن ناگهانی
- افزایش تعریق و دمای بدن
- عصبانیت و بی‌قراری
کم‌کاری تیروئید
این بیماری معمولاً به دلیل افزایش بلغم رخ می‌دهد و علائم آن شامل موارد زیر است:
- خستگی مفرط
- افزایش وزن غیرعادی
- خشکی پوست و ریزش مو
- افسردگی و کاهش تمرکز
مواد مغذی مؤثر بر سلامت تیروئید
ویتامین C
این ویتامین به عملکرد صحیح غده تیروئید کمک می‌کند. منابع غذایی غنی از ویتامین C شامل:
- کامبوجا
- مرکبات، انار، نسترن و فندق
ویتامین B12 و تأثیر آن بر تیروئید
ویتامین B12 یکی از عوامل کلیدی در حفظ سلامت تیروئید است که کمبود آن می‌تواند منجر به ضعف اعصاب و بیماری‌های عصبی شود.
منابع غنی از ویتامین B12:
- مخمرها (مانند سرکه و کامبوجا)
- گوشت، لبنیات، تخم‌مرغ و غلات
رابطه تیروئید با سلامت روده
روده و تیروئید ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند. عدم تعادل باکتری‌های روده می‌تواند عملکرد تیروئید را تحت تأثیر قرار دهد. از جمله دلایل این ارتباط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحریک عصب واگ
- تأثیر بر سیستم لنفاوی روده
نقش عصب واگ در عملکرد تیروئید
عصب واگ (زوج دهم مغزی) از اندام‌هایی مانند قلب، معده و روده عبور کرده و به تیروئید متصل می‌شود. اختلال در این عصب به‌ویژه به دلیل التهاب‌های گوارشی می‌تواند منجر به مشکلات تیروئیدی شود.
روش‌های درمانی برای تنظیم عملکرد تیروئید
درمان‌های طبیعی کم‌کاری و پرکاری تیروئید
برای بهبود عملکرد تیروئید، مصرف مواد زیر توصیه می‌شود:
- آمله
- شکر سرخ
- گل سرخ
- هلیله سیاه
- نوشیدنی کامبوجای عسل زعفران
جمع‌بندی
غده تیروئید نقش مهمی در تنظیم سوخت‌وساز بدن دارد و سلامت آن به عوامل متعددی از جمله تغذیه، تعادل اخلاط، و سلامت سیستم عصبی بستگی دارد. استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین‌های ضروری و رعایت سبک زندگی سالم می‌تواند به حفظ سلامت این غده کمک کند.
مشاوره تخصصی
برای دریافت راهنمایی بیشتر، می‌توانید با متخصصان ما در ارتباط باشید.
با آرزوی سلامتی برای تمامی هموطنان عزیز
مدیر تولید نوشیدنی کامبوجای کام و جان
